FAQ: Meest gestelde vragen cliënten

Voor verreweg de meeste mensen is er geen risico verbonden aan een behandeling met rTMS. De meest voorkomende bijwerking is lichte hoofdpijn die tot enkele uren na de behandeling kan aanhouden. Dit komt omdat niet alleen de hersenen gestimuleerd worden, maar ook de zenuwen en spiertjes op de schedel. Het voelt als statische elektriciteit; een licht tintelend gevoel. Sommige mensen hebben daar last van. Het lichaam went daar snel aan, en na enkele sessies voelen de meeste mensen dat niet meer. Het kan helpen om de eerste paar sessies paracetamol te gebruiken wanneer hoofdpijn optreedt. Een andere bijwerking die in sommige gevallen optreedt is een milde vermoeidheid, tot enkele uren na afloop van de sessie.

Ook het tegenovergestelde is gerapporteerd: Een kleine groep mensen ervaart na de behandeling een hyperactieve, energieke toestand met een verhoogde stemming, eigenlijk het tegenovergestelde van een depressie. De meest ernstige bijwerking die kan optreden is het plaatsvinden van een epileptisch insult tijdens de behandeling. Dit is gerapporteerd in 1 op de 10 000 patiënten. Ter vergelijking: het risico op een epileptische aanval bij gebruik van anti-depressiva is 1 tot 3 op de 1000 (Bron: rTMS Clinic Canada). Het is bij ons voor zover nog nooit voorgekomen dat rTMS leidt tot epileptische aanvallen die na de behandeling optreden. rTMS behandeling met een lage frequentie lijkt zelfs een beschermend effect te hebben bij epilepsie en wordt voor die indicatie momenteel verder onderzocht. Desalniettemin behandelen wij volgens internationaal gehanteerde veiligheidsrichtlijnen, en behandelen wij geen mensen die bekend zijn met epilepsie.

rTMS heeft als voordeel dat er weinig tot geen bijwerkingen zijn. De meeste medicijnen hebben dat wel. Ook moeten medicijnen vaak langdurig gebruikt worden en treedt mogelijk terugval op wanneer het gebruik gestaakt wordt. ECT, een veelgebruikte en effectieve methode bij ernstige depressies, heeft ingrijpende bijwerkingen, zoals geheugenverlies, en problemen met aandacht en concentratie. Bovendien is bij ECT algehele narcose nodig. Dat is bij rTMS niet zo. Na de behandeling is het meestal mogelijk om gewoon weer alledaagse activiteiten of werk op te pakken.

Een ander voordeel is dat de behandeling relatief kort duurt (10 weken) en snel verbetering laat zien (mensen die profiteren van rTMS merken vaak al binnen 10 sessies verbetering).

Nadeel is dat er een terugval kan optreden na het staken van de behandeling. Momenteel wordt onderzocht hoe het risico daarop zo klein mogelijk gemaakt kan worden. Te denken valt bijvoorbeeld aan onderhoudssessies (boostersessies). We adviseren mensen in elk geval om maatregelen te nemen om terugval te voorkomen. De psycholoog helpt daarbij. Tijdens de behandeling wordt bijvoorbeeld aandacht besteed aan factoren die stress en spanning opleveren, en wordt een begin gemaakt met het veranderen van gewoontes die een depressie in stand kunnen houden. Nog een nadeel voor sommigen kan de frequentie van de behandeling zijn: het is echt nodig om ten minste twee sessies per week te volgen, tien weken lang.

Ja, zeker. U wordt goed door ons begeleid. Uit onderzoek blijkt dat rTMS het meest effectief is wanneer de behandeling wordt gecombineerd met een vorm van psychotherapie (o.a. Donse et al 2017). De behandeling wordt daarom uitgevoerd door een GZ-psycholoog. Zij heeft veel ervaring met het behandelen van mensen met een depressie en aanverwante problemen, en kan verschillende therapeutische technieken inzetten, zoals cognitieve gedragstherapie (CGT), schemagerichte therapie, en mindfulness. Deze therapie vindt gelijktijdig met de rTMS plaats. U kunt dus altijd uw verhaal kwijt aan de psycholoog en u bent gedurende de rTMS stimulatie nooit alleen.

Nee, net als medicatie en psychotherapie helpt rTMS niet bij iedereen. We kunnen op dit moment helaas nog niet goed voorspellen bij wie de behandeling wel en bij wie deze niet zal aanslaan. We kunnen wel stellen dat rTMS goed is onderzocht en als een effectieve en veilige behandeling voor depressie wordt erkend door o.a. de Nederlandse Zorgautoriteit. Zij adviseren de zorgverzekeraars in Nederland over de vergoeding van therapieën. rTMS is door wetenschappers zeer uitgebreid onderzocht op effectiviteit en veiligheid. Onderzoeken rapporteren een succespercentages oplopend tot 66%. Ter vergelijking: bij antidepressiva is dat ongeveer 30 %.

Wanneer na de eerste 10 sessies onvoldoende effect optreedt, schakelen we over op een ander behandelprotocol. Daarbij wordt achtereenvolgens op twee punten van het hoofd gestimuleerd, aan beide kanten met een andere frequentie. Dat verhoogt de kans op bijwerkingen enigszins, maar mogelijk ook de kans op verbetering.

We lichten u van tevoren goed in over factoren die de kans op succes beïnvloeden. Actueel misbruik van alcohol of drugs, en gebruik van benzodiazepinen staat succes in de weg. Mensen die naast hun depressie nog veel andere problemen hebben, zoals bijvoorbeeld een onbehandeld trauma, ernstige suïcidaliteit, of een ernstige persoonlijkheidsstoornis, adviseren we om daar eerst behandeling voor te zoeken. Eventueel kan daarna alsnog gestart worden met rTMS.

Ja, meestal wel. Overleg dat altijd met uw eigen behandelaar. Uiteraard denken wij graag met uw behandelaar mee om complexe problematiek en meerdere diagnosen zo optimaal mogelijk in samenspraak te behandelen.

Er zijn steeds meer wetenschappelijke studies bekend waarin duidelijk wordt dat rTMS veilig is om toe te passen tijdens de zwangerschap. Om die reden is zwangerschap niet langer een contra-indicatie.